به طور عمومی چاقی می‌تواند برای سلامتی افراد مضر باشد، اما مطالعات نشان می‌ دهد:مردان به نسبت زنان بیشتر به مشکلات سلامتی مرتبط با چاقی مانند بیماری ‌های قلبی عروقی، مقاومت به انسولین و دیابت مبتلا می‌ شوند.

 محققان دانشگاه یورک سرانجام در حال روشن کردن یک معمای قدیمی در رابطه با چاقی هستند. پژوهشگران این مطالعه تفاوت‌ های شگفت‌ انگیزی را بین سلول‌ های سازنده رگ‌ های خونی در بافت چربی موش ‌های نر و ماده مشاهده کردند.

پروفسور یورک تارا هاس استاد دانشکده حرکت شناسی و علوم بهداشتی دانشگاه یورک و نویسنده اصلی این مطالعه در رابطه با موضوع فوق می ‌گوید: محققان همیشه از مدل‌ های جوندگان برای مطالعه چاقی و بیماری‌ هایی مانند دیابت که با چاقی مرتبط است ،استفاده کرده‌ اند، اما معمولاً همیشه جوندگان نر را مورد مطالعه قرار می ‌دهند، زیرا ماده‌ ها در برابر ابتلا به انواع بیماری‌ های مشابه مقاوم هستند.

وی افزود: ما واقعاً علاقه مند بودیم که این تفاوت را بررسی کنیم، زیرا این بسیار شگفت انگیز است که ماده ها در برابر بسیاری از مشکلات مقاوم تر هستند و در این میان یک عامل ناشناخته از آن ها محافظت می کند.

پروفسور هاس و تیمش طی یک مطالعه خاص مشاهده کردند که روند چاقی در موش های ماده و نر متفاوت است. در این شرایط جوندگان ماده تمایل به رشد رگ‌های خونی جدید بیشتری دارند تا بافت چربی در حال گسترش را با سطوح کافی اکسیژن و مواد مغذی حمایت کنند. از سوی دیگر، نوع نر این موجود در پاسخ به چاقی، رگ‌ های خونی کمتری تولید می‌ کند.

در ادامه محققان تصمیم گرفتند به طور خاص روی تفاوت ‌های میان سلول‌ های اندوتلیال دو جنس نر و ماده تمرکز کنند.  این سلول ها بلوک های سازنده این رگ های خونی بافت چربی به شمار می روند.

 برای بررسی موضوع فوق، محققان از نرم ‌افزاری برای کمک به دسته ‌بندی هزاران ژن در طول این فرآیند استفاده کردند و در نهایت ژن‌ های خاص مرتبط با رشد رگ ‌های خونی را به صفر رساندند.رویکرد جدید منجر به کشف این موضوع شد که فرآیند های مرتبط با تکثیر رگ‌های خونی جدید در موش‌ های ماده بالاتر ظاهر می ‌شوند. از سوی دیگر، موش‌ های نر نشانه ‌هایی از فرآیند های مرتبط با التهاب را در خود نشان دادند.

پروفسور هاس خاطر نشان می کند: میزان فرآیند های مرتبط با التهاب که در مردان شایع بود، بسیار قابل توجه است. مطالعات دیگر نشان داد: وقتی سلول ‌های اندوتلیال چنین پاسخ التهابی دارند، بسیار ناکارآمد هستند و به محرک ‌ها به درستی پاسخ نمی ‌دهند.

در این میان باید توجه داشت که تفاوت های چاقی ممکن است با افزایش سن ارتباط داشته باشد.  محققان همچنین به رفتارهای سلول های اندوتلیال پس از استخراج از بدن و قرار دادن آنها در ظروف آزمایشگاه توجه کردند.

پروفسور هاس در این رابطه توضیح می ‌دهد: حتی وقتی این سلول ها را از بدن خارج می ‌کنیم، جایی که هورمون ‌های جنسی در گردش یا انواع دیگر عوامل را در اختیار ندارند، سلول ‌های اندوتلیال مردانه و زنانه هنوز بسیار متفاوت از یکدیگر رفتار می ‌کنند.

 بر اساس مطالعات انجام شده مشخص شد، سلول‌ های اندوتلیال ماده در محیط آزمایشگاه سریع ‌تر تکثیر می ‌شوند، اما سلول ‌های اندوتلیال مردانه حساسیت بیشتری به محرک ‌های التهابی نشان می ‌دهند.

پس از مقایسه این یافته ‌ها با مجموعه داده ‌های منتشر شده قبلی، محققان دریافتند: سلول ‌های اندوتلیال موش ‌های نر مسن در مقایسه با سلول‌ های گرفته ‌شده از موش های ماده، مشخصات التهابی بیشتری نشان می‌ دهند. این موضوع نشان می دهد ترکیب افزایش سن و چاقی برای مردان به مراتب خطرناک تر از زنان است.

شرح کامل این مطالعه در آخرین شماره مجله iScience منتشر شده است.