نانوفناوری دنیا را متحول می کنند. در دنیای داروسازی استفاده از این فناوری به معنای داروهایی است که حاوی مواد ثابت دینامیکی در اندازه نانو هستند.
به نقل از analyticsinsight، آسیب عصبی یا عفونت از جمله نگرانی هایی است که در جراحی ایمپلنت دندانی دیده می شود. پس زدن ایمپلنت هم یکی از خطراتی است که در 5 تا 10 درصد موارد به وجود می آید. بنابراین استفاده از فناوری های نانو که بتواند خطر آسیب های دندانی را کاهش دهند، می تواند تحولی را در این حوزه از پزشکی ایجاد کند.
معمولا از روش های نانوی دندانی برای ترمیم دندان ها استفاده می شود؛ به عبارتی، برای طراحی ژنتیک، طراحی و بازیابی بافت به زمان بیشتری نیاز است اما با رشد دندان های جدید در شرایط آزمایشگاهی می توان محدودیت های حوزه دندانپزشکی را از بین برد.
نانوربات ها
هدف فناوری نانو در صنعت دندان پزشکی، بررسی گسترده، کنترل، توسعه، ترمیم، حفاظت و بهبود سلامت دهان و دندان بیماران است. این فناوری قادر است به طور قابل توجهی زمینه دارو را تغییر دهد.
نانوربات های ارتودنسی از جمله فناوری های نوین عرصه دندانپزشکی و نانو هستند که به راحتی می توانند بافت های پریودنتال را کنترل کرده و امکان تثبیت سریع و بدون دردسر دندان، چرخش و تغییر موقعیت عمودی آن در چند دقیقه تا چند ساعت فراهم می شود. این شیوه در مقایسه با روش های دیگر که هفته ها تا ماه ها به طول می انجامد، مزیت بالایی دارد.
معمولا از نانوربات ها در بخش های مختلفی چون زیبایی شناختی، درمان سرطان های دهان، چسب های دهانی، استریل کردن، جایگزینی استخوان و غیره استفاده می شود.
استفاده از گرافن در دندانپزشکی
دانشمندان به تازگی در حال انجام تحقیقات گسترده ای روی نانوذرات مبتنی بر گرافن مرتبط با دندانپزشکی هستند.معمولا حفره هایی که در دندان ها ایجاد می شود، به واسطه مواد دندانی پر می شود. این مواد به طور کامل با مایع شکاف لثه، بزاق و آب در تماس هستند. همچنین، این مواد در مواجهه با نیروی جونده زیاد، افزایش دما و ساییدگی های مختلف قرار می گیرند که باعث خرابی های مکانیکی می شود. به گزارش دیجیزا، با گذشت زمان مواد دندانی نیاز به ترمیم یا جایگزینی پیدا می کنند.
از این رو، مواد دندانپزشکی با خواص برتر برای روش های دندانی مؤثر و بادوام موردنیاز است. نانومواد گرافن دارای خواص مکانیکی، نوری و فیزیکی وشیمیایی منحصربه فردی هستند که به تازگی در تحقیقات دندانپزشکی مورد استفاده قرار گرفته است.
گرافن یک نانو ماده مبتنی بر کربن است که یک ساختار تک لایه دوبعدی با اتم های کربن هیبرید شده sp2 است که در یک ساختار شش ضلعی بسته بندی شده است. انواع مختلفی از نانومواد گرافن وجود دارد مانند گرافن چند چند لایه (FLG)، گرافیت فوق نازک، اکسید گرافن (GO)، اکسید گرافن احیا شده (rGO) و نانوصفحات گرافن (GNS) است.
این نانومواد گرافنی به دلیل تعداد لایه های مختلف، ویژگی های سطحی و اندازه ای که دارند، با یکیدیگر متفاوت اند. به نقل از azom، در این میان، اکسید گرافن (GO) به دلیل ویژگی های برتری که دارد، بیشترین کاربرد را دارد و دارای بسیاری از گروه های عاملی واکنش پذیر شیمیایی روی سطح خود است که تعامل با DNA، پروتئین ها، پلیمرها و مولکول های زیستی را تسهیل می کند.
یکی از چالش های درمان دندانپزشکی، ترمیم دندان های از دست رفته است. برخی مواد به کار رفته در این فرآیند به پرورش و بازسازی بافت آسیب دیده در ساختار پریودنتال کمک می کند. مواد زیستی مصنوعی که در این حوزه به کار می روند، فاقد فعالیت های القایی بافتی هستند که درمان و بازساختی عملکردی را در بسیاری از بیماران کند می کند.
داربست های اکسید گرافن (GO) که روی حفره های کشیده شده دندان سگ ها مورد استفاده قرار می گیرد باعث می شود سرعت تشکیل استخوان 5 برابر سریع تر از داربست های کلاژنی تشکیل شوند. این ماده گرافنی همچنین تکثیر و تمایز سلول های بنیادی را در سلول های استخوانی تسریع می کند.
گرافن در پزشکی نانویی به عنوان عوامل ضد میکروبی به کار می رود. اکسید گرافن (GO) در جلوگیری از رشد تمام عوامل بیماری زای دندانی مؤثر است. گرافن در ترکیب با دیگر ترکیبات مانند اکسید نانوکامپوزیت و گرافن/ روی، خواص ضدمیکروبی و ضد غشای زیستی نانویی را بهبود می بخشد.
از دیگر اثرات گرافن می توان به استفاده از آن در ایمپلنت های دندانی اشاره کرد. در فرآیند کاشت ایمپلنت دندانی، ادغام فیبر استخوانی بین سیستم زیستی میزبان و ایمپلنت دندانی رخ می دهد. با استفاده از این ماده، سرعت روند درمانی افزایش یافته و مانع از تجمع باکتری ها می شود. گرافنی که با لایه تیتانیوم پوشیده شده، دارای اثر خودترمیمی سطحی می شود که احتمال چسبیدن عوامل بیماری زا را در دندان ها کاهش می دهد.
کاهش حساسیت های دندانی
محققان دانشگاه کوئینزلند استرالیا از فناوری نانو به راه های مؤثری برای مدیریت حساسیت دندان ها دست پیدا کرده اند. این روش به بیمارانی که دندان های حساسی دارند کمک می کند تا در درازمدت درد کمک تری را داشته باشند. به گزارش دیجیزا، زمانی که مینای دندان فرسوده شده و عاج دندان در معرض دید قرار می گیرد، خوردن یا آشامیدن مواد سرد یا گرم می تواند جرقه ای ناگهانی از درد را ایجاد کند.
نانومواد به کار رفته در این تحقیقات، به سرعت حفره های موجود در عاج دندان را مسدود کرده و از درد ناخوشایند جلوگیری می کند. رویکرد محققان سریع تر عمل می کند و نسبت به گزینه های درمانی فعلی ماندگاری بیشتری دارد.
محققان این مواد را به شکل خمیر درمی آورند بنابراین افرادی که دندان های حساسی دارند به سادگی می توانند این خمیر را روی دندان استفاده کرده و یک تا سه دقیقه روی دندان ماساژ دهند. حساسیت دندانی در بیش از 74 درصد مشاهده می شود که کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار می دهد. با استفاده از این خمیر نانویی و بدون نیاز به دندانپزشک، افراد می توانند در خانه حساسیت دندانی خود را کاهش دهند.