روش درمانی جدید برای افزایش طول عمر
مجله ایلیاد/پیری سلولها در واقع نشان دهنده و محرک بنیادی پیر شدن اندامهای بدن انسان است. این نوع پیری توسط عوامل ژنتیکی و غیرژنتیکی کنترل میشود. هر چند در گذشته ژنهای مرتبط با پیری شناخته شدهاند، ولی شناسایی و تعیین نقش ژنهای دیگری که در فرآیند پیری سلولی اثر دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است. تا کنون بررسی سیستماتیکی برای مداخله در کار این ژنها برای درمان پیری و بیماریهای مرتبط با آن انجام نشده است.
پرسشهایی که در این زمینه مطرح است عبارتاند از اینکه؛ «چه تعداد ژن در ژنوم انسان وجود دارد که باعث بروز پیری میشوند؟» یا «مکانیسم مولکولی عملکرد این ژنها چگونه است؟» و یا «آیا درمان ژنها منجر به جلوگیری از پیری میشود؟»
اخیراً محققین آکادمی علوم چین، تحقیقات مفصلی در این زمینه انجام دادهاند. آنها به کمک دانشمندان دیگری از دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی چین، ژنهای دیگری را با استفاده از سیستم غربالگری «CRISPER/Cas9» در ژنوم انسان شناسایی کردهاند که باعث پیری اندامها میشوند و به این ترتیب، رویکرد درمانی جدیدی برای مقابله با پیری و بیماریهای مرتبط با آن پیشنهاد کردهاند.
آنها با سیستم غربالگری خود توانستند ۱۰۰ ژن کاندیدا را در سلولهای بنیادی انسان بالغ پیدا کنند و با غیرفعال کردن هر کدام از ۵۰ ژن اول فهرستشان، به بررسی روند پیری در انسانها پرداختند. از بین این ژنها، «KAT7» بهعنوان مهمترین ژن موثر بر روند پیری انسان شناخته شد. غیرفعال کردن این ژن باعث متوقف شدن روند پیری در سلولها میشود، در حالی که در هنگام تظاهر بیش از حد این ژن، روند پیری سلولی شتاب پیدا میکند.
در مطالعات گذشته مشخص شده است که تجمع سلولهای پیر شده در بافتها و اندامها، باعث بروز پیری در اندامها و همچنین ابتلا به بیماریهای مرتبط با پیری میشود. از بین بردن سلولهای پیر درون بافتها و اندامهای موش، باعث افزایش عمر آنها شده است.
محققین در این مطالعه با تزریق مادهای که مانع از فعالیت ژن مورد نظر به کبد موشهای پیر میشد، توانستند تجمع سلولهای پیر در کبد آنها را کاهش و سلامتی و طول عمر آنها را افزایش دهند.
از این مطالعه نتیجه گرفته شده است که درمان ژنی، آن هم تنها با تکیه بر یک عامل ژنی توانسته طول عمر موشها را افزایش دهد. این احتمال وجود دارد که بتوان در آینده از این استراتژی برای درمان پیری در انسانها نیز بهره برد.