یکی از چالشهای درمان سرطان، جلوگیری از متاستاز است و اکنون یک مطالعه جدید یکی از مکانیسمهای اساسی را که از طریق آن متاستاز اتفاق میافتد، نشان میدهد. اکنون که ما در مورد این مکانیسم اطلاعاتی به دست آوردهایم، شاید بتوانیم آن را متوقف کنیم.
به نقل از ساینسآلرت، متاستاز(Metastasis) به انتشار یک عامل بیماریزا از یک محل اولیه یا آغازین به یک محل دیگر یا ثانویه در بدن میزبان گفته میشود.
کلید این فرآیند تازه کشف شده «GRP۷۸» است که به عنوان پروتئین شپرون شناخته میشود. شپرون نوعی پروتئین است که به تا شدن یا باز شدن پروتئینهای بزرگتر کمک میکند و اساسا آنها را میسازد و بر فعال بودن و عملکرد بیولوژیکی آنها تاثیر میگذارد.
گروهی به رهبری دانشکده پزشکی کک در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی(USC) در ایالات متحده دریافتند که سلولهای سرطانی میتوانند «GRP۷۸» را بربایند و از این پروتئین برای گسترش بیشتر در بدن و مقاومت در برابر درمان استفاده کنند.
به نظر میرسد این اتفاق از آن جهت رخ میدهد که این پروتئین در هنگام فشار مهاجرت میکند. «GRP۷۸» معمولا در قسمت شبکهی آندوپلاسمی سلول یافت میشود، اما این تحقیق نشان میدهد که به سمت هسته حرکت میکند و رفتار سلول را تغییر میدهد.
ایمی لی(Amy Lee)، بیوشیمیدان و زیستشناس مولکولی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی میگوید: مشاهدهی «GRP۷۸» در هستهای که بیان ژن را کنترل میکند، شگفتانگیز است. وقتی صحبت از مکانیسمهای اولیه سلولهای سرطانی میشود، این مورد جدیدی است که تا آنجا که من میدانم، هیچکس قبلا آن را مشاهده نکرده است.
این کشف با تجزیه و تحلیل اینکه چگونه پروتئین «GRP۷۸» ژن «EGFR» را تنظیم میکند، به دست آمد. ارتباط ژن «EGFR» پیش از این با سرطان مشخص شده بود.
روشهای پیشرفته تصویربرداری دو بعدی و سه بعدی از جمله میکروسکوپ کانفوکال که در آن از پرتوهای نور جداگانه برای افزایش وضوح استفاده میشود، برای تایید مهاجرت «GRP۷۸» استفاده شد.
سپس روشهای بیشتر، از جمله تعیین توالی آرانای (RNA) برای مشاهده دقیقتر آنچه که پروتئین «GRP۷۸» انجام میداد، مورد استفاده قرار گرفت. معلوم شد که ژنهای کلیدی که «GRP۷۸» آنها را تنظیم میکند در مهاجرت و تهاجم سلولی نقش دارند.
یکی دیگر از اکتشافات مهم محققان این بود که چگونه «GRP۷۸» با پروتئین سلولی دیگری به نام «ID۲» متصل میشود یا تعامل میکند.
به نظر میرسد که «GRP۷۸» پروتئین سلولی «ID۲» را از انجام کار معمول خود که محدود کردن فعالیت ژنهای دخیل در مهاجرت سلولی از جمله «EGFR» است، باز میدارد.
زمانی که دانشمندان بفهمند پروتئینهایی مانند «GRP۷۸» چگونه در متاستاز سرطان نقش دارند، میتوانند به فکر راههایی برای کنترل آنها باشند. برای مثال، با توقف حرکت «GRP۷۸» یا مسدود کردن «ID۲»، ممکن است بتوانیم از گسترش سلولهای سرطانی جلوگیری کنیم.
رسیدن به این مرحله، به تحقیقات بسیار بیشتری نیاز دارد، اما اکتشافات به طور منظم در مورد رشد سرطان انجام میشود.
این تحقیق در مجلهی PNAS منتشر شده است.