دیجیزا/با قوت گرفتن وجود فسفین به عنوان نشانه‌ی احتمالی حیات در جو غلیظ سیاره‌ی زهره، توجه به این سیاره بیشتر هم شده و اکنون ناسا پس از سال‌ها، طی دو مأموریت فضاپیماهای جدیدی را برای کاوش سیاره از نزدیک انتخاب کرده است.
سرانجام سیاره‌ی ناهید مورد توجه دیرهنگام ناسا قرار گرفته است. دومین سیاره‌ی منظومه‌ی شمسی از خورشید اگرچه یک جهان سنگلاخی بسیار متفاوت از سیاره‌ی سرسبز، آبی و سرشار از حیات ماست، اما دوقلوی زمین هم نامیده شده است.
اکنون ناسا اعلام کرد که با دو مأموریت رسمی تازه به نام‌های «وریتاس» (Veritas) و «داوینچی+» (+Davinchi) را انتخاب کرده که به عنوان بخشی از برنامه‌ی این آژانس برای کشف ناهید، به این سیاره بروند. به گفته‌ی «بیل نلسون» (Bill Nelson) مدیر ناسا هر مأموریت ۵۰۰ میلیون دلار برای توسعه دریافت خواهد کرد و انتظار می‌رود که زمان پرتاب بین سال‌های ۲۰۲۸ تا ۲۰۳۰ باشد.
هرچند مریخ ممکن است چهره‌ی شاخص این روزها برای کاوش‌های سیاره‌ای ناسا باشد، اما سیاره‌ی داغ زهره هم دانشمندان را به سوی خود فرا می‌خواند. به ویژه پس از مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۰ منتشر شد و وجود احتمالی فسفین را در ابرهای این سیاره نشام می‌داد. گازی که بر روی زمین اغلب توسط میکروب‌ها تولید می‌شود.
مأموریت وریتاس که نام آن از سرواژه‌های عبارت «قابلیت انتشار، علوم رادیویی، اینسار (تداخل‌سنجی رادار دهانه مصنوعی)، توپوگرافی و طیف‌سنجی ناهید» (Venus Emissivity, Radio science, InSAR, Topography And Spectroscopy) گرفته شده، برای نقشه‌برداری از سطح سیاره‌ی زهره طراحی شده است و همچنین پاسخ به این پرسش که چگونه شرایط این سیاره و شرایط زمین تا این اندازه نسبت به هم تغییر کرده است.
طرحی گرافیکی از مأموریت وریتاس ناسا در نزدیکی سیاره‌ی زهره
مأموریت داوینچی پلاس هم که نام آن مخفف عبارت «بررسی جو عمیق ناهید برای گازهای نجیب، شیمی و تصویربرداری» (Deep Atmosphere Venus Investigation of Noble Gases, Chemistry, and Imaging) بر جو ناهید تمرکز خواهد کرد و بررسی می‌کند که آیا این سیاره زمانی دارای اقیانوس بوده است یا خیر. ناسا درباره‌ی این طرح پیشنهادی گفت: «داوینچی+ در جو شدید و سکونت‌ناپذیر زهره فرو می‌رود تا ترکیب آن را به‌دقت تا سطح اندازه‌گیری کند.»
«برنامه‌ی دیسکاوری» (Discovery Program) یا اکتشاف ناسا که در سال ۱۹۹۲ میلیادی آغاز شد بر روی مأموریت‌های کوچک‌تر در زمینه‌ی علوم سیاره‌ای متمرکز است تا خلأهای موجود در مأموریت‌های اصلی ناسا مانند مریخ‌نورد پشتکار در مریخ و فضاپیمای جونو در مشتری را پر کند.
«تام واگنر» (Tom Wagner) دانشمند برنامه‌ی اکتشاف ناسا گفت: «این بسیار عجیب است که چقدر اطلاعات کمی درباره‌ی زهره داریم. اما نتایج ترکیبی این مأموریت‌ها به ما دانش بیشتری در مورد این سیاره از ابرهای آسمان آن تا میان آتشفشان‌های سطح و هسته‌ی اصلی آن ارائه خواهد داد. به‌نظر می‌رسد که ما این سیاره را دوباره کشف کرده‌ایم.»
نمایی که مدارگرد شناسایی ماه از مقارنه‌ی مشتری و زحل ثبت کرد
برنامه‌ی دیسکاوری ناسا پیش از این هم مأموریت‌های مهمی را پیش برده است که میراث فناوری فضایی محسوب می‌شوند. از جمله این مأموریت‌ها می‌توان به کاوشگرهای همچنان فعال «مدارگرد شناسایی ماه» (Lunar Reconnaissance Orbiter) و مریخ‌نشین اینسایت (InSight lander) هم می‌شود. مأموریت آینده‌ی «سایکی» (Psyche) هم که برای بازدید از یکی از گران‌ترین سیارک‌ها با ارزشی چندین برابر اقتصاد جهانی اعزام خواهد شد، دیگر پروژه‌ی این برنامه است.
طرحی گرافیکی از مأموریت داوینچی+ ناسا در نزدیکی سیاره‌ی زهره
اعلام رسمی برنامه‌های آینده‌ی ناسا در زمینه‌ی علوم سیاره‌ای می‌تواند برای دانشمندانی که سال‌ها بر روی طرح‌های مفهومی گوناگون کار کرده‌ند استرس‌زا هم باشد. در زمینه‌ی علوم سیاره‌ای چهار طرح در حال اجرا بود که همه‌ی آن‌ها برای مطالعه‌ی بیشتر این سیاره در اوایل ۲۰۲۰ انتخاب شده بودند و هر ایده ۳ میلیون دلار هزینه و ۹ ماه وقت را به خود اختصاص داد.
اکنون انتاخب داوینچی+ و وریتاس برای دستیابی به ناهید، یعنی دو مأموریت دیگر کنار گذاشته می‌شوند. یکی «رصدگر آتشفشان آیو» (Io Volcano Observer) که برای بررسی قمر فعال آتشفشانی مشتری «آیو» طراحی شده بود و دیگری «تریدنت» (Trident) که پیشنهاد فرستادن یک فضاپیما برای پرواز در کنار قمر یخی نپتون یعنی «تریتون» (Triton) برای بررسی چگونگی توسعه‌ی جهان‌های قابل سکونت بود.
فضاپیماهای گوناگون ناسا از جمله فضاپیمای خورشیدی «پارکر» (Parker) در سال‌های اخیر پروازهایی را از نزدیکی زهره انجام داده‌اند اما این آژانس از زمان پروژه‌ی «ماژلان» (Magellan) که برای بررسی و نقشه‌برداری از ناهید در سال ۱۹۹۰ میلادی به مدار آن وارد و ارتباطش در سال ۱۹۹۴ قطع شد، مأموریتی اختصاصی به سیاره‌ی زهره انجام نداده است.
مأموریت‌های آینده می‌توانند برخی از اسرار سیاره‌ی زهره را روشن کنند از جمله این پرسش که آیا ممکن است این سیاره میزبان نوعی از حیات باشد؟ در هر صورت اکنون واضح است که ناهید شاید مانند یک سیاره‌ی غیرقابل سکونت به‌نظر برسد اما هنوز پرسش‌های بسیاری درباره‌ی آن وجود دارد که پاسخ آن‌ها را نمی‌دانیم. پرسش‌هایی که هم مأموریت‌های دولتی مانند برنامه‌ی دیسکاوری ناسا و هم شرکت‌های خصوصی مانند راکت لب در پی پاسخ به آن‌ها هستند.
منبع: CNet