دیجیزا/ سازه‌های جابجاشدنی(TES) که به عنوان “ژن‌های جهنده” نیز شناخته می‌شوند، توالی‌های دی.ان.ای هستند که از یک مکان روی ژنوم به مکان دیگر منتقل می‌شوند و تقریبا نیمی از ژنوم انسان از سازه جابجاشدنی تشکیل شده است.
این سازه‌های جابجاشدنی با اتصال به فاکتورهای رونویسی که پروتئین‌هایی هستند که میزان رونویسی دی.ان.ای به آر.ان.ای را تنظیم می‌کنند و بر بیان ژن در طیف وسیعی از رویدادهای بیولوژیکی تأثیر می‌گذارند ، به تنظیم بیان ژن کمک می‌کنند.
اکنون محققان مؤسسه پلی‌تکنیک فدرال لوزان در مطالعه اخیرشان یک نقش دیگر سازه جابجا شدنی را کشف کرده‌اند. سازه‌های جا به جا شدنی نقش مهمی در رشد مغز انسان دارند. آنها این کار را با همکاری دو پروتئین تخصصی از خانواده پروتئین‌های معروف به “KZFP “انجام می‌دهند. سال گذشته نتایج مطالعه برخی محققان نشان داد که KZFPs تنظیم کننده، تنظیم فعالیت سازه جا به جا شدنی در چند روز اول زندگی جنین را بر عهده دارد. با این حال، این توالی‌های نظارتی متعاقباً چندین مرتبه مورد استفاده قرار می‌گیرند تا بر پیشرفت و عملکرد اندام‌های بالغ (adult organs) نظارت کنند.
دانشمندان طی این مطالعه دو KZFP را به عنوان شاخص‌های اصلی مشخص کردند و دریافتند که آنها در مناطق خاصی از مغز که مربوط به رشد است، قرار دارند. آنها سپس مشاهده کردند که این پروتئین‌ها کنترل فعالیت سازه‌های جا به جاشدنی را در هر سرعت در سلول‌های عصبی و ارگانیسم‌های مغزی کشت شده در آزمایشگاه بر عهده دارند.
بنابراین KZFP، بر تمایز و انتقال عصبی سلول‌های عصبی تأثیر می‌گذارد و همچنین از این سلول‌ها در برابر پاسخ‌های التهابی محافظت می‌کند.
“دیدیه ترونو”(Didier Trono) از مؤسسه پلی‌تکنیک فدرال لوزان گفت: این نتایج نشان می‌دهد که چگونه دو پروتئین با تسهیل انتخاب سازه جابه جاشدنی به شکل گیری مغز انسان کمک کرده‌اند. یافته‌های ما همچنین مکانیسم‌هایی برای پیشگیری یا درمان بیماری‌هایی مانند اسکلروز جانبی آمیوتروفیک یا سایر اختلالات عصبی را ارائه می‌دهد.