محققین دو نمونه‌ی متعلق به «هوموارکتوس» را در سایت تورکانای شرقی در کنیا کشف کرده‌اند. آن‌ها همچنین توانسته‌اند سن جمجمه‌ی هوموارکتوسی که در گذشته در همین سایت کشف شده بود را مجدداً تخمین بزنند.
دکتر «اشلی هاموند» از موزه‌ی تاریخ طبیعی آمریکا، می‌گوید: «هوموارکتوس در واقع اولین انسان‌تباری است که ما درباره‌ی آن اطلاعات داریم. هوموارکتوس‌ها بدنی مشابه ما داشته‌اند و به نظر می‌رسد در راه بیشتر شبیه شدن به انسان‌های امروزی بوده‌اند. هوموارکتوس‌ها پایین تنه‌ی بلندتر و بالاتنه‌ی نسبتاً کوتاه‌تری داشته‌اند. میان‌تنه‌ی آن‌ها شبیه به انسان‌های امروزی بوده و ظرفیت جمجمه‌ی آن‌ها به نسبت دیگر انسان‌تباران بیشتر بوده است. هوموارکتوس‌ها نسبت به «استرالوپیتکوس‌ها» و انسان‌تباران اولیه سریع‌تر و باهوش‌تر بوده‌اند.»
در سال ۱۹۷۴ دانشمندان در سایت تورکانای شرقی قدیمی‌ترین نمونه متعلق به هوموارکتوس‌ها را کشف کردند که شامل یک تکه جمجمه‌ی ۱.۹ میلیون ساله می‌شد. تنها نمونه‌ی کشف شده‌ای که از این نمونه قدیمی‌تر بوده نمونه‌ای است که ۲ میلیون سال قدمت دارد و در آفریقای جنوبی کشف شده است. البته برخی دانشمندان در سال‌های بعد این نظریه را مطرح کردند که نمونه‌ی کشف شده متعلق به فسیل جوان‌تری بوده و متعلق به سایت تورکانای شرقی نبوده، بلکه از جایی دیگر توسط آب به این منطقه آورده شده است. دکتر هاموند و همکارانش در مورد این فسیل نیز تحقیقات جامعی انجام دادند.
دکتر «دن پالچو» از دانشگاه سائوپائولو و دانشگاه اوتریخت، می‌گوید: «ما باید گزارش‌ها و مقالات متعددی را بررسی می‌کردیم و با ارزیابی شواهد اولیه به دنبال شواهد جدید می‌گشتیم. ما حتی در این مطالعه از داده‌های ماهواره‌ای نیز استفاده کردیم. ما به کمک این داده‌ها نمای منطقه را بازسازی کردیم و توانستیم سن واقعی فسیل کشف شده را پیدا کنیم.» بررسی‌های دانشمندان نشان داد که فسیلی که در سال ۱۹۷۴ کشف شده بود، متعلق به همین منطقه بوده و سن آن نیز همان ۱.۹ میلیون سال است.
محققین در ۵۰ متری محلی که بازسازی کرده بودند، توانستند دو نمونه‌ی جدید کشف کنند. یکی از آن‌ها استخوان لگن و دیگری استخوان پا است. محققین می‌گویند: «هر چند این نمونه‌ها نیز ممکن است متعلق به همان هوموارکتوس باشند، ولی هیچ راهی وجود ندارد که بتوانیم این موضوع را تایید کنیم. با این حال، شاید بتوانیم این نمونه‌های جدید را قدیمی‌ترین نمونه‌های هوموارکتوس‌ها بدانیم. مطالعه‌ی ما نشان داده است که هوموارکتوس کشف شده، در مکانی زندگی می‌کرده که هم جنگل وجود داشته و هم آب به صورت دائم در دسترس آن بوده است.»
نتیجه‌ی این مطالعه در مجله‌ی Nature Communications منتشر شده است.