خراسان/ بزرگترین اتفاق علمی امسال از حیث میزان فراگیری و فوریت، تلاش متخصصان برای پیداکردن دارو و واکسن کرونا بود اما در این مدت دانشمندان دیگر حوزهها هم بیکار ننشسته بودند و اخبار ماجراجوییهای علمی زیادی به گوشمان رسید. در ادامه چند تا از جالبترینهایشان را با هم مرور میکنیم با این امید که سال بعد همچنان پر از اخبار علمی تازه باشد ولی بدون کرونا.
درازترین موجود دریایی
کاوشگران دریایی، یکی از خفنترین شگفتیهای علمی امسال را رقم زدند. آنها در سواحل استرالیا نوعی موجود دریایی پیدا کردند که 45 متر طول دارد. این موجود که «سیفونوفور» صدایش میزنند (حتی اسمش هم خفن است!) بلندترین حیوان کشف شده تا امروز بهشمار میرود. سیفونوفور اما فقط با این رکورد نبود که توجه همه را به خودش جلب کرد بلکه ویژگیهای منحصر به فرد دیگری هم دارد. مثلا این که موجودی است بیمهره با ظاهری شفاف و رشتهای، شبیه لوله که بدنش از اجزای کوچکتری ساخته شده است. این اجزای کوچک، هنگام خطر سمی ترشح میکنند که بسیار دردناک است اما معمولا باعث دردسر نمیشود چون سیفونوفور، بهتنهایی در اعماق اقیانوس زندگی میکند.
ردپای بیگانگان
از آن جایی که حیطه کار اخترشناسان پر از ماجراهای هیجانانگیز است، تعجبی ندارد که یکی از رکوردهای علمی امسال متعلق به آنها باشد. دوسال پیش دانشمندان متوجه شدند یک جرم مرموز بهنام «اوموآموا» از خورشید گذر کرد و با سرعت زیادی از منظومه شمسی ما خارج شد. خیلیها گفتند این مهمان عجول که ظاهری شبیه سیگار داشت، نوعی فناوری متعلق به موجودات بیگانه است. توضیحشان هم این بود که بهنظر میرسد شتاب اوموآموا درنتیجه عامل ناشناسی است که آن را پیش میبرد. دانشمندان اما این فرض را بهسرعت رد کردند و گفتند حتما یک دلیل فیزیکی نجومی درکار است. آگوست امسال اخترفیزیکدانان مطالعهای منتشر کردند که یکی از فرضیات غیربیگانهای در اینباره را رد میکند. فرضیهای که میگفت احتمالا عامل پیشبرد اوموآموا هیدروژن بوده است. با رد شدن این احتمال، یعنی یک شانس دیگر به موجودات بیگانه برای وجود داشتن، داده میشود!
یک عضو تازه در بدن
نوبتی هم که باشد نوبت زیستشناسی است. گرچه بهنظر میرسد همه اطلاعات راجع به اندامهای انسان در این سالها بهدست آمدهباشد ولی دانشمندان هلندی امسال با کشف یک عضو تازه، این تصور را به چالش کشیدند و همه را غافلگیر کردند. عضو جدید که حدود ۴ سانتیمتر طول دارد، مجموعهای از غدد بزاقی است که بالای حلق قرار دارد. دانشمندان میگویند این اندام -گرچه ما ازش خبر نداشتیم- نقش حیاتی در بدنمان ایفا میکرده و احتمالا وظیفهاش نرم و مرطوب کردن قسمت بالایی پشت گلو، دهان و بینی است. حالا این یافته تازه در درمان بیماریها نقش مهمی ایفا میکند. نکته جالبتر درباره عضو تازه این است که کاملا تصادفی کشف شده است و یک تیم پزشکی، درحال مطالعه روی سرطان پروستات به آن برخوردند.
نویسنده : الهه توانا | روزنامه نگار