دیجیزا/ سیاره مشتری به خاطر لایه‌های گازی قرمز و سفیدی که به وضوح قابل مشاهده است مشهور است. این سیاره دارای ابرهای گازی در حال حرکت است که ستاره شناسان به طور سنتی از آن‌ها برای ردیابی بادها در لایه‌های پایین‌تر جو مشتری استفاده می‌کنند.
ستاره‌شناسان موفق به مشاهده درخش‌هایی معروف به شفق قطبی در نزدیکی قطب‌های مشتری شده‌اند که به نظر می‌رسد با بادهای شدید در جو فوقانی سیاره همراه است.
اندازه‌گیری سرعت باد در استراتوسفر مشتری با استفاده از تکنیک ردیابی ابرها، به دلیل عدم وجود ابر در این قسمت از جو غیرممکن است. با این حال، به ستاره‌شناسان یک وسیله اندازه‌گیری جایگزین در قالب دنباله‌دار Shoemaker–Levy 9 ارائه شد که در سال ۱۳۷۳ به طرز چشمگیری با این غول گازی برخورد کرد. این برخورد مولکول‌های جدید را در استراتوسفر مشتری تولید کرد.
تیمی از ستاره‌شناسان به سرپرستی Thibault Cavalié از آزمایشگاه فضایی Bordeaux در فرانسه، توانسته‌اند یکی از این مولکول‌های هیدروژن سیانید را برای اندازه‌گیری مستقیم “جت”های استراتوسفری در مشتری ردیابی کنند.
این تیم برای تجزیه و تحلیل مولکول‌های هیدروژن سیانید که از زمان برخورد دنباله‌دار در استراتوسفر مشتری در حرکت بوده‌اند، از ۴۲ آنتن با دقت بالای ALMA واقع در شیلی استفاده کردند. داده‌های ALMA به دانشمندان امکان اندازه‌گیری تغییرات داپلر- تغییرات بسیار کوچک در فرکانس تابش ساطع شده توسط مولکول‌ها- ناشی از بادهای موجود در این منطقه از سیاره را می‌دهد.
کاوالی می‌گوید:” چشمگیرترین نتیجه، وجود جت‌های قوی با سرعت بیش از ۴۰۰ متر بر ثانیه است که در زیر شفق‌های قطبی و در نزدیک قطب‌ها واقع شده است.” این سرعت باد معادل ۱۴۵۰ کیلومتر در ساعت است، یعنی بیش از دو برابر حداکثر سرعتِ طوفان در لکه سرخ بزرگ مشتری، و بیش از سه برابر سرعت بادی است که در قویترین گردبادهای زمین اندازه‌گیری شده است.
علاوه بر بادهای قطبی شگفت‌انگیز، تیم تحقیقاتی برای اولین بار با کمک ALMA و با اندازه‌گیری مستقیم سرعت آن‌ها، توانست وجود بادهای استراتوسفری قوی را در اطراف استوای سیاره تایید کند.
کاوالی می‌گوید:” نتایج ALMA دریچه جدیدی را برای مطالعه مناطق شفق قطبی مشتری باز می‌کند که تا چند ماه پیش برای ما واقعا غیرمنتظره بود.”
منبع: ESO
برگرفته از avastarco