فرادید/ این تصویر چند فرکانسی امواج مایکروویو از تمام آسمان است که با استفاده از دادههای پلانک ثبت شده است و طیف امواج الکترومغناطیسی را از ۳۰ گیگاهرتز تا ۸۵۷ گیگاهرتز پوشش میدهد.به گزارش فرادید؛ در ساختار متلاطم تابش پس زمینه ریزموج کیهانی، افت و خیزهایی در دما دیده میشوند که بازتابی از افت و خیز چگالی اولیه کیهان هستند. ساختار کیهانی امروز که از این تابش سرچشمه گرفته است، در مناطقی با عرض جغرافیایی بالا به وضوح قابل مشاهده است. نوار مرکزی این نقشه، صفحه کهکشان ما، راه شیری است.
بخش بزرگی از تصویر تحت تأثیر انتشار گاز و غبار نوار مرکزی قرار دارد. در سمت راست تصویر، زیر صفحه کهکشان، ابر بزرگی از گاز در کهکشان ما قرار دارد. قوس نوری قابل مشاهده در اطراف نوار مرکزی، حلقه بارنارد نام دارد که حباب در حال گسترش یک ستاره منفجر شده است. پلانک تمام کهکشانهای دیگر را دیده است.
کهکشان بزرگ مارپیچی آندرومدا که ۲.۲ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد، بسیار درخشان به نظر دیده میشود. در فواصل دورتر، کهکشانها و سیاه چالههای عظیم که در تصویر به عنوان نقاط واحدی از امواج مایکروویو ثبت شده اند، ظاهر میشوند. این تصویر از دادههای جمع آوری شده توسط پلانک در اولین بررسی کلی از آسمان گرفته شده است و از مشاهدات گرفته شده بین مرداد ۱۳۸۸ تا تیر ۱۳۸۹ به دست میآید.
امواجی از دل کیهان“سازمان فضایی آمریکا” (ناسا) به تازگی تصویری از دو کهکشان همسایه که به وسیله تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده منتشر کرد.
به نقل از ناسا، ناسا در توضیح این تصویر آورده است: یکی از این دو کهکشانی که در تصویر هابل مشاهده میشوند دقیقا همان امواجی را که دستگاه مایکروویو آشپزخانه شما تولید میکنند، به سمت اطراف خود ارسال میکند.
به امواج الکترومغناطیسی با طول موج کمتر از امواج رادیویی و بیشتر از امواج فروسرخ، مایکروویو یا ریزموج گفته میشود.
چنین به نظر میرسد که طول موج مایکروویو با توجه به نام آن، امواجی در طیف طول موج کمتر از یک میلیمتر باشند و طول موج ریزموجها تقریباً بین ۱ میلیمتر (متناظر با بسامد ۳۰۰ گیگاهرتز) تا ۳۰ سانتیمتر (متناظر با بسامد ۱ گیگاهرتز) است.توجه شود که پیشوند «مایکرو» در مایکروویو به یک طول موج در محدوده میکرومتر اشاره نمیکند بلکه دلالت بر این دارد که ریزموجها در مقایسه با امواج استفاده شده در انتشار رادیویی نوعی، کوچک هستند به طوری که طول موجهای کوتاهتری دارند.
براساس اعلام ناسا، کهکشان پایینی در تصویر، هسته بسیار فعالی دارد و حجم بالایی از انرژی را به فضای پیرامونی خود میفرستد که سبب ایجاد اشکالی مانند ابرهای حاصل از بخار آب میشوند.
اتمهای تشکیل دهنده آب یعنی هیدروژن و اکسیژن قادر به جذب برخی از این انرژیها هستند و دوباره آن را در طول موجهای خاص منتشر میکنند که یکی از آنها در ساختار مایکروویو اتفاق میافتد.
ابرکهکشانی که امواج مایکروویو ساطع میکند
تلسکوپ فضایی هابل سال ۲۰۱۶ را با ثبت تصویری از یک کهکشان عجیب به پایان رساند که به جای انتشار نور مرئی، امواج مایکروویو از خود ساطع میکند.
این ابرکهکشان عجیب که IRAS ۱۶۳۹۹-۰۹۳۷ نامگذاری شده، در واقع یک مگامیزر (Megamaser) است که چیزی حدود ۳۷۰ میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد. در خصوص مگامیزرها باید گفت که این کهکشانها از تراکم بسیار بالایی برخوردارند و حدود ۱۰۰ میلیون بار درخشانتر از میزرهایی (Maser) است که در کهکشان راه شیری وجود دارند.
تلسکوپ هابل برای ثبت تصویر نهایی این ابرکهکشان، از دو ابزار برای دریافت طول موجهای مختلف استفاده کرد که این عبارتند از دوربین پیشرفته پیمایشی (ACS) و دوربین مادون قرمز و طیف نمای چند منظوره (NICMOS). با استفاده از رزولوشن بالای دوربین NICMOS، محققان دریافتند که این کهکشان از دو هسته مجزای در حال ادغام برخوردار است که در میان گازها و گرد و غبارهای کیهانی پنهان شده اند.همچنین، به لطف تصاویری بدست آمده، مشخص شد که در این کهکشان یک سیاه چاله بسیار بزرگ وجود دارد که اندازه آن چیزی حدود ۱۰۰ برابر بزرگتر از اندازه خورشید است.
هابل با این کشف نشان داد که اگر چه بالغ بر ۲۶ سال از فعالیتش در فضا میگذرد و قرار است در سال ۲۰۱۸ بازنشسته شود، اما همچنان میتواند همانند گذشته با اکتشافات خود، دانشمندان و جهانیان را شگفت زده کند. اخیراً مراحل ساخت تلسکوپ جیمز وب که جانشینی هابل را بر عهده خواهد گرفت، به پایان رسیده و به گفته ناسا، در اکتبر ۲۰۱۸ به فضا ارسال خواهد شد.
امواج ماکروویو را بهتر بشناسیم
به امواج الکترومغناطیسی که طول موج آنها کمتر از امواج رادیویی و بیشتر از امواج فروسرخ است، ریزموج گفته میشود. طول موج امواج مایکروویو، بین ۱ میلیمتر تا ۳۰ سانتیمتر است؛ که طول موج ۱ میلی متر با بسامد ۳۰۰ گیگاهرتز متناظر است و طول موج ۳۰ سانتی متر با بسامد ۱ گیگاهرتز متناظر است. البته بر روی مرزهای این تعریف، اتفاق نظر نیست و برخی آن را از ۰٫۳ میلیمتر در نظر میگیرند. این تعریف هم UHF و هم EHF (امواج میلیمتری) را در بر میگیرد و منابع مختلف مرزهای متفاوتی را به کار میبرند. در همه حالات ریزموج حداقل کل باند SHF (سه تا سی گیگاهرتز) را در بر میگیرد. در مهندسی امواج رادیویی، اغلب به محدوده بین ۱ و ۱۰۰ گیگاهرتز محدود میشود.
پیشوند «مایکرو» در مایکروویو به یک طول موج در محدوده میکرومتر اشاره نمیکند بلکه دلالت بر این دارد که ریزموجها در مقایسه با امواج استفاده شده در انتشار رادیویی نوعی، کوچک هستند به طوری که طول موجهای کوتاه تری دارند.